Door haar extravagante verschijning, tientallen wereldwijde hits, miljoenen verkochte albums, miljarden YouTube views, ontelbare awards en legendarische optredens zou je misschien wel haar grootste bijdrage aan de wereld kunnen missen; Lady Gaga heeft een boodschap. En wat voor één. Als je ook nog weet welke persoonlijke prijs ze hiervoor moet betalen, wordt deze nog indrukwekkender.

Lady Wie?

De New Yorkse Stefani Germanotta, a.k.a. Lady Gaga, is een activiste, een onuitputtelijke strijder voor de LGBTQ community, vrouwen en misschien wel iedereen die ‘anders’ is. Ze is slachtoffer van seksueel geweld en struggelt met extreme chronische pijnen als gevolg van een fysiek trauma. Ze is eerlijk, een doorzetter en heeft lef. Heel veel lef. Hoe ik dit allemaal weet? Het staat geschreven in de lyrics! Leer deze woman on a mission kennen aan de hand van haar 5 meest iconische liedjes.

5. Paparazzi – Lady Gaga (The Fame, 2008)

Lady Gaga’s indrukwekkende carrière kreeg een internationale start in 2008 toen ze het debuutalbum The Fame uitbracht. Ze liet zich inspireren door onder andere Andy Warhol en stelde zich tot doel om highbrow kunst via het lowbrow medium popmuziek te maken. En dat lukt(e)! Met hits als Just Dance, Poker Face en LoveGame brak ze wereldwijd door.

The Fame is een album over eigenwaarde; hoe iedereen zich mooi, schatrijk en beroemd kan voelen.

De lyrics zijn op z’n zachtst gezegd opvallend en LoveGame werd in veel landen zelfs te expliciet bevonden (“Let’s have some fun, this beat is sick. I wanna take a ride on your disco stick”). Dit liedje werd daar dan ook niet gekozen als derde single, maar Paparazzi werd de vervanger.

Anders dan je misschien zou verwachten, gaat Paparazzi niet over de pers die Gaga op de hielen zit, maar over Gaga die zelf de rol van paparazzi inneemt:

We are the crowd
We’re c-coming out
Got my flash on, it’s true
Need that picture of you, it’s so magical
We’d be so fantastical
Leather and jeans
Garage glamorous
Not sure what it means
But this photo of us, it don’t have a price
Ready for those flashing lights
‘Cause you know that, baby, I…

Als je goed kijkt, lijkt beroemdheid niet het enige thema te zijn, maar het gaat ook over de liefde. Gaga achtervolgt haar prooi zo fanatiek als alleen paparazzi dat kan:

I’m your biggest fan
I’ll follow you until you love me
Papa-paparazzi
Baby, there’s no other superstar you know that I’ll be
Your papa-paparazzi
Promise I’ll be kind
But I won’t stop until that boy is mine
Baby, you’ll be famous
Chase you down until you love me
Papa-paparazzi
Paparazzi – Lady Gaga

Zou Gaga toen ze dit liedje schreef ook maar even gedacht hebben dat dit later zó toepasselijk op haar leven zou worden?

4. Dance In The Dark – Lady Gaga (The Fame Monster, 2009)

Dat die beroemdheid niet zaligmakend is, beschrijft ze in The Fame Monster, dat een jaar later uit kwam. Het is een heruitgave van het debuutalbum, met een toevoeging van 8 persoonlijke liedjes, waaronder de hits Bad Romance, Alejandro en Telephone (een duet met Beyoncé).

“Each one represents a different demon that I’ve faced in myself. It’s all about my fear of death and my fear of love and my fear of sex and my fear of loneliness”, aldus Gaga over de nieuwe liedjes.

Haar angst voor het ‘judgement monster’, waarmee ze doelt op de media en critici, beschrijft ze in Dance In The Dark. In de opening geeft ze aan hoe het voelt om te zijn wie ze is, anders dus:

Some girls won’t dance to the beat of the track
She won’t walk away, but she won’t look back
She looks good, but her boyfriend says she’s a mess
She’s a mess, she’s a mess
Now the girl is stressed
She’s a mess, she’s a mess, she’s a mess, she’s a mess

Wanneer het ‘judgement monster’ om de hoek komt kijken, verschuilt ze zich het liefst in het donker:

Baby loves to dance in the dark
‘Cause when he’s looking, she falls apart

Maar ze weet dat ze niet de enige is:

Marilyn, Judy, Sylvia,
Tell ’em how you feel girls!
Work your Blonde Benét Ramsey
We’ll haunt like Liberace
Find your freedom in the music
Find your Jesus
Find your Kubrick
You will never fall apart
Diana, you’re still in our hearts
Never let you fall apart
Together we’ll dance in the dark
Dance In The Dark – Lady Gaga

Marilyn Monroe stierf op jonge leeftijd aan een overdosis drugs, net als de Amerikaanse actrice en zangeres Judy Garland. Dichteres, romanschrijfster en essayiste Sylvia Plath ontnam zichzelf het leven en beauty peagant kind JonBenét Ramsey werd op zesjarige leeftijd vermoord. Liberace was een succesvolle pianist die aan de gevolgen van aids overleed. Hij hield zijn homoseksualiteit jaren verborgen omdat hij bang was veroordeeld te worden. En het tragische verhaal van Lady Di hoef ik niet uit te leggen.

Al deze mensen hebben twee dingen gemeen; ze werden op de voet gevolgd door de media en het is hen allemaal fataal geworden.

In dit liedje steekt Lady Gaga hen (en iedereen die zich aangesproken voelt) een hart onder de riem en hoopt dat ze hun eigen Jezus of Kubrick (filmregisseur Stanley Kubrick is een artistieke inspiratiebron voor Gaga) en vooral vrijheid in de muziek vinden. Samen kunnen ze in het donker dansen. Mooi!

3. Born This Way – Lady Gaga (Born This Way, 2011)

In het Engels, Frans, Duits en Spaans bespreekt Gaga op het album Born This Way in 2011 onderwerpen die haar na aan het hart liggen: seks, religie, auto’s en.. haar haar! Ze verleidt mannen, vrouwen, God en overleden presidenten met opvallende lyrics als “Put your hands on me, John F. Kennedy” (Government Hooker) en “I want your whiskey mouth, all over my blond south” (Heavy Metal Lover).

Maar de meest impactvolle lyrics zijn te vinden in de titeltrack Born This Way:

It doesn’t matter if you love him, or capital H-I-M
Just put your paws up
‘Cause you were born this way, baby

Gaga staat op als activiste die pleit voor gelijke homorechten: het liedje gaat over vrijheid vinden en van jezelf houden zoals je bent, ongeacht je afkomst, geslacht of geaardheid.

No matter gay, straight or bi
Lesbian, transgendered life
I’m on the right track, baby
I was born to survive
No matter black, white or beige
Chola or orient made
I’m on the right track, baby
I was born to be brave!

Niet gek dat het een wereldwijd strijdlied werd voor de LGBTQ community!

Don’t be a drag, just be a queen
Whether you’re broke or evergreen
You’re black, white, beige, chola descent
You’re Lebanese, you’re orient
Whether life’s disabilities
Left you outcast, bullied or teased
Rejoice and love yourself today
‘Cause baby, you were born this way
Born This Way – Lady Gaga

Naast alle aandacht die ze met dit liedje op het veel besproken onderwerp vestigde, richtte ze in 2012 samen met haar moeder de Born This Way foundation op. Het doel: de wereld een beetje vriendelijker en moediger maken. Jonge mensen staan centraal en krijgen een podium. Go Gaga!

2. Swine – Lady Gaga (Artpop, 2013)

Het meest opvallende liedje in dit rijtje is wat mij betreft Swine van het album Artpop. Dit album bracht tot nu toe de minste hits voort, maar wanneer je naar het optreden van Swine op showcase festival SXSW in 2013 kijkt, valt niet te ontkennen dat het de albumtitel meer dan eer aandoet.

In dit liedje uit Gaga de woede en ontreddering die ze voelde nadat ze als tiener slachtoffer werd van seksueel geweld. Op haar 19e is ze door een 20 jaar oudere man verkracht en dat liet een trauma achter waar ze jaren later nog last van had.

Swine is haar uitlaatklep en ze zegt hierover “The song is about rape. The song is about demoralization. The song is about rage, fury and passion. I had a lot of pain that I wanted to release.”

Dit uit ze behoorlijk expliciet in de lyrics:

I know, I know, I know, I know you want me
You’re just a pig inside a human body
Squealer, squealer, squeal out, you’re so disgusting
You’re just a pig inside

Duidelijke taal! Onderstaande is wat vager, maar heeft in ieder geval te maken met een transformatie:

Paint your face, and
Be a swine just for the weekend
Swine!
Swine – Lady Gaga

Wellicht wil ze haar schaamte verbergen. ‘Just for the weekend’ zou kunnen wijzen op haar overtuiging dat ze er weer overheen komt.

Verf speelt ook een belangrijke rol in het optreden op SXSW dat ze samen met de Britse kunstenares Millie Brown geeft. Halverwege het optreden zitten de controversiële artiesten op een rodeo stier en braakt Millie Brown gifgroene en zwarte verf over Gaga heen. Jawel, je leest het goed, ze laat op het podium over zich heen braken!

In een interview legt Gaga uit dat de voor haar meest denigrerende manier om een vrouw af te beelden is door in haar ondergoed een rodeo stier te laten berijden. In de samenwerking met Brown gaat ze dus nog een stap verder:

“I want this chick to throw up on me in front of the world, so that I can tell them, ‘You know what? You could never, ever degrade me as much as I degrade myself, and look how beautiful it is when I do.’“

De ultieme manier om te laten zien dat Gaga zich niet gewonnen geeft aan haar verkrachter! BAM!

Dit optreden vond plaats ver voordat de #metoo discussie op gang kwam, voordat er in het publieke debat ruimte was om dit soort zaken te bespreken. Wat. Een. Lef.

Heb je emetofobie, sla het volgende filmpje dan even over:

Dat Gaga het (wederom) niet alleen bij het creëren van bewustzijn houdt, maar ook daadwerkelijk over gaat tot actie, blijkt wanneer ze in oktober 2017 aankondigt dat ze samen met Joe Biden trauma centra gaat ontwikkelen voor slachtoffers van fysiek en emotioneel misbruik. Dit komt voort uit een samenwerking met de non profit organisatie It’s On Us – welke informatie verschaft over het herkennen en voorkomen van seksueel geweld op universiteitscampussen.

1. Million Reasons – Lady Gaga (Joanne, 2016)

Afgelopen september bracht Netflix de documentaire Five Foot Two uit, waarin we een (naar het schijnt) ongecensureerd kijkje in het leven van Gaga krijgen. Het is een rauwe verfilming van de ups, maar zeker ook de downs van het artiestenbestaan. De opname van het album Joanne en de aanloop naar de Super Bowl Halftime show vormen de rode draad.

Je ziet Gaga afgeven op de seksistische muziekindustrie, struggelen met eenzaamheid en onzekerheid over hoe de fans en critici het nieuwe album zullen ontvangen, je leert haar kennen als een echt familiemens (Joanne is een ode aan haar tante die op 19-jarige leeftijd is overleden aan lupus), ze is herstellende van de break-up met ex-verloofde Taylor Kinney en misschien wel het meest indrukwekkend is extreme spier- en gewrichtspijn die Gaga ervaart. Ze blijkt de chronische aandoening fibromyalgie als een gevolg van een fysiek trauma te hebben;

“I also struggle with triggers from the memories I carry from my feelings of past years on tour when my needs and requests for balance were being ignored. I was overworked and not taken seriously when I shared my pain and concern that something was wrong. I ultimately ended up injured on the Born This Way Ball.

That moment and the memory of it has changed my life forever. The experience of performing night after night in mental and physical pain ingrained in me a trauma that I relive when I see or hear things that remind me of those days.”

Ze lijdt hieronder, en niet zo’n beetje! De scene die mij misschien het meest is raakte, is wanneer ze een (overduidelijk) pijnlijke behandeling in het ziekenhuis ondergaat, en ondertussen wordt opgemaakt voor haar volgende gig.

Met dit alles in het achterhoofd, lijken de lyrics van Million Reasons niet alleen over haar verbroken relatie te gaan, maar ook over haar carrière:

You’re giving me a million reasons to let you go
You’re giving me a million reasons to quit the show
You’re givin’ me a million reasons
Give me a million reasons
Givin’ me a million reasons
About a million reasons

If I had a highway, I would run for the hills
If you could find a dry way, I’d forever be still
But you’re giving me a million reasons
Give me a million reasons
Givin’ me a million reasons
About a million reasons

Toch gaat ze door:

I bow down to pray
I try to make the worst seem better
Lord, show me the way
To cut through all his worn out leather
I’ve got a hundred million reasons to walk away
But baby, I just need one good one to stay
Million Reasons – Lady Gaga

Wat zou die ene reden zijn? Ze laat het in het midden, maar dat we in onze handjes mogen knijpen dat ze de kracht toch elke keer weer weet te vinden, blijkt wel als je haar optreden tijdens de Halftime Show van de Super Bowl ziet. Wow, wow, wow!

Ga je zaterdag naar de Ziggo Dome, buckle up! You’re in for a treat! Heb je nog geen tickets? Bestel ze hier!

Verder lezen?

Benieuwd welk liedje van Lady Gaga echt niet op jouw Halloween playlist mag ontbreken? Check het hier! Ook zijn we in de muziek van artiesten als Ed Sheeran, Bruno Mars of Queen gedoken en dat was verbazingwekkend 😱 En wist je dat deze liedjes helemaal niet zo vrolijk zijn als ze klinken..?

Voor de liefhebber ❤

Op zoek naar een mooi cadeau voor een echte Gaga-liefhebber? Of vind je het gewoon leuk om je eigen vinyl-verzameling uit te breiden? Bestel dan de volgende albums als LP:

Vaker dit soort artikelen lezen?

Volg ons op Instagram of Facebook en schrijf je in voor de maandelijkse nieuwsbrief! (No worries, no spam! 😇).

Volg deze playlist ook op Spotify.

– Paparazzi is written by Rob Fusari / Stefani Germanotta © Sony/ATV Music Publishing LLC.
– Dance In The Dark is written by Fernando Garibay / Stefani Germanotta © Sony/ATV Music Publishing LLC, Warner/Chappell Music, Inc.
– Born This Way is written by Fernando Garibay / Stefani J Germanotta / Paul Edward Blair / Jeppe Breum Laursen © Sony/ATV Music Publishing LLC, Warner/Chappell Music, Inc, Universal Music Publishing Group, Kobalt Music Publishing Ltd.
– Swine is written by Stefani Germanotta / Paul Blair / Nick Monson / Dino Zisis © Sony/ATV Music Publishing LLC, Warner/Chappell Music, Inc, Universal Music Publishing Group, Kobalt Music Publishing Ltd.
– Million Reasons is written by Mark Ronson / Hillary Lindsey / Stefani Joanne Angelina Germanotta © Sony/ATV Music Publishing LLC, Concord Music Publishing LLC, BMG Rights Management.

📸: Unknown

[Dit bericht bevat affiliate links]